Orta Doğu

ABD, Katar'dan Hamas'ı sınır dışı etmesini talep ediyor

Washington Post'un 4 Mayıs tarihli haberine göre ABD'li yetkililer Katar'a, Filistinli direniş grubunun İsrail'le ateşkes için yapılan son öneriyi reddetmesi halinde Hamas'ın siyasi liderliğini sınır dışı etmesini söyledi.

Abone Ol

İsminin açıklanmaması kaydıyla The Post'a konuşan ABD'li bir yetkili, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın mesajı Nisan ayında Katar Başbakanı Muhammed bin Abdulrahman Al-Thani'ye ilettiğini söyledi.

Konu hakkında bilgi sahibi üç diplomat, Katarlı ve Mısırlı yetkililerin arabuluculuk yaptığı ateşkes görüşmeleri defalarca başarısızlığa uğradığı için Katarlı yetkililerin bu talebi aylardır beklediğini söyledi.

The Post'a konuşan diplomatlardan biri, Katarlı yetkililerin Hamas yetkililerine, ayrılmak zorunda kalmaları halinde başka bir ülkeye gitmeye hazırlanmalarını tavsiye ettiklerini söyledi. Bazıları Türkiye'nin gelecekte gruba ev sahipliği yapabileceğini düşünüyor.

Doha, 2012'den bu yana ABD'nin talebi üzerine İsmail Haniye de dahil olmak üzere Hamas'ın siyasi liderliğini ağırladı ve Gazze'yi yöneten Hamas yetkililerine milyarlarca nakit para sağladı. 

Ancak Katar, Hamas'ın 7 Ekim'de Aksa Tufanı Operasyonu'nu başlatmasından bu yana ABD'li ve İsrailli yetkililerin eleştirilerine maruz kalıyor. Operasyon sırasında Hamas, Gazze'ye yönelik 17 yıllık kuşatmayı kırmak için İsrail askeri üslerine ve yerleşimlerine saldırdı. Bazıları Hamas tarafından, bazıları da operasyona karşılık vermek için kendi yerleşimlerinde (kibbutzim) saldırı helikopterleri, tanklar ve insansız hava araçları kullanan İsrail güçleri tarafından olmak üzere yaklaşık 1.200 İsrailli asker ve sivil öldürüldü.

Hamas ayrıca, İsrail hapishanelerinde esir tutulan binlerce Filistinlinin bir kısmına karşılık olarak, yaklaşık 100'ü Gazze'de hayatta kalan 240 kadar İsrailliyi esir aldı. 

Beyaz Saray, Hamas'ı Katar'dan çıkarma tehdidini ateşkes müzakerelerinde koz olarak kullanmaya çalışıyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise karşılığında savaşa kalıcı bir son vermeden İsrailli esirlerin geri verilmesini istiyor. 

Netanyahu uzun zamandır İsrail'in sadece İsrailli esirlerin iadesi karşılığında geçici bir ateşkesi kabul etmesinde ısrar ediyor ve bunun ardından ordunun Hamas'ı ortadan kaldırmayı amaçladığını iddia ettiği Gazze savaşına devam etmesine izin verileceğini söylüyor. 

Hamas, savaşı kalıcı olarak sona erdirmek ve Gazze'nin kuzeyinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin, birçoğu İsrail bombardımanıyla yıkılmış olsa da, evlerine dönmelerini sağlamak umuduyla geçici ateşkes fikrini reddetti.

Yedi ay süren savaşın ardından İsrail ordusu, 14.000'den fazlası çocuk olmak üzere 34.000'den fazla Filistinliyi öldürdü ve Gazze'deki şehirlerin ve tarım arazilerinin büyük bir bölümünü yerle bir etti. Ancak ordu, savaşçıları işgalci İsrail birliklerine karşı operasyonlar düzenlemeye devam eden Hamas'ı yenmiş değil. 

Netanyahu ayrıca Mısır sınırında yerlerinden edilmiş 1 milyondan fazla Filistinlinin barındığı Refah kentini topyekûn işgal etme tehdidini de Hamas'ı İsrail'in şartlarına uygun bir ateşkes ve esir değişimini kabul etmeye zorlamak için bir koz olarak kullandı. 

Blinken, Hamas'ı İsrail'in son önerisini kabul etmeye zorlamak umuduyla bu hafta İsrail'e döndü. 

Blinken Çarşamba günü Tel Aviv'de yaptığı açıklamada, "Rehineleri eve getirecek bir ateşkes sağlamaya ve bunu şimdi yapmaya kararlıyız ve bunun başarılamamasının tek nedeni Hamas'tır," dedi.

Reuters'in Cuma günü bildirdiğine göre, bir Hamas heyetinin bu hafta sonu Kahire'yi ziyaret ederek İsrail'in son teklifine yazılı yanıt vermesi bekleniyor.

Müzakereler uzadıkça ABD'li yetkililer ve milletvekilleri Hamas'ı anlaşmaya zorlayamadığı için Katar'ı suçladı.

Bazı ABD'li milletvekilleri Beyaz Saray'a Katar'ı Hamas liderlerini sınır dışı etmekle kalmayıp direniş grubuyla ilişkilerini tamamen kesmeye zorlaması çağrısında bulundu.

Ancak bazı analistler Hamas'ın Katar'dan çıkarılmasının İsrail'e yardımcı olmayacağını söylüyor.

Görüşmeler hakkında bilgi sahibi bir yetkili "Doha'da Hamas'a baskı uygulamak etkisiz bir baskıdır" dedi. Bu kişi, "Sorun şu ki kararları verenler Gazze'de ve siyasi ofisin nerede olduğu umurlarında değil" dedi.

ABD'nin eski Katar Büyükelçisi Patrick Theros ise The Post'a yaptığı açıklamada Hamas'ın Katar'dan çıkarılmasının mevcut görüşmeleri daha da sabote edeceğini söyledi.

"Yüzümüze inat burnumuzu kesmiş oluruz" dedi.

Katarlı yetkililer, sadece ABD'nin kendilerinden talep ettiği şeyi yaptıkları için aldıkları eleştirilerden duydukları hayal kırıklığını dile getirdiler. 

"Hamas ile ilişkiye istediğimiz için girmedik. ABD bizden bunu istedi," diyen Katar başbakanının danışmanı ve Katar Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Macid El Ensari, geçen hafta İsrail medyasına yaptığı açıklamada şunları söyledi

ABD ve İsrail'den gelen eleştirilere cevaben "Katar, siyasi geleceklerini güvence altına almak ya da bir sonraki seçimlerde daha fazla oy almak isteyenler için siyasi bir kum torbası olarak kullanılıyor" dedi.

Daily Ummah