Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani 2 Eylül Çarşamba günü yaptığı açıklamada, hükümetin Taliban'la barış görüşmeleri için tüm taahhütlerini yerine getirdiğini, defalarca ertelenen müzakereleri devam ettirmek için yaklaşık 200 Taliban mahkûmunun serbest bırakılmasıyla eş zamanlı olarak yaklaşan Afganlar arası görüşmelere ön hazırlık amacıyla Katar'a teknik bir ekip gönderdiğini açıkladı.
Gani'nin bu açıklamaları, iki taraf arasında uzun süredir ertelenen Doha’daki müzakerelerin önündeki büyük bir engel olan esir değişiminin çıkmaza girmesinden sonra geldi.
Başkanlık sarayındaki bir toplantıda hükümet destekli müzakerecilerden oluşan bir ekibe konuşan Gani, "Hükümet, barış sürecinde uluslararası toplumun umduğu tüm taahhütlerini yerine getirdi.". "Taliban tutuklularının serbest bırakılması, hükümetin barışa olan bağlılığının açık bir göstergesidir." dedi.
Cumhurbaşkanı Gani, Kabil’deki son 400 kişilik önde gelen Taliban mensubunun serbest bırakılmasını iptal etmiş ve söz konusu mahkûmların ‘’dünya için tehlike’’ olduklarını söylemişti. Fakat barış görüşmelerin sürmesi uğruna bu kararından cayarak kalan mahkûmları da serbest bıraktı.
Üst düzey bir hükümet yetkilisi, kimliği gizli kalmak şartıyla AFP'ye verdiği demeçte, ‘’Pazartesi gününden bu yana en az 200 mahkûmun serbest bırakıldığını ve sürecin devam edeceğini" söyledi.
Hükümet, tutuklu takasının tamamlanıp tamamlanmadığını henüz onaylamadı.
Paris ve Avustralya, Afganistan'da Fransız ve Avustralyalı sivillerin ve askerlerin öldürülmesine bağlı listedeki zanlıların serbest bırakılmasına karşı çıkmıştı.
Bu zanlıların serbest bırakılıp bırakılmadığı bilinmiyor.
Bir Taliban yetkilisi, hükümetin serbest bırakma hamlesine karşılık olarak, tutuklu olan dört Afgan komandosunu serbest bıraktıklarını ve Çarşamba günü iki komandoyu daha serbest bırakmayı planladıklarını bildirdi.
Gani'nin sözcüsü Sadık Sadıki Twitter'da yaptığı paylaşımda, "Taliban'ın kalan tutsakların serbest bırakılması konusundaki taahhütlerini yerine getirmesini bekliyoruz." dedi.
Esir değişimi, Taliban ile ABD arasında Şubat ayında yapılan ve Taliban'ın 1.000 Afgan askerini serbest bırakması karşılığında Kabil'in 5.000 militanı serbest bırakması konusunda mutabık kalınan bir anlaşmaydı.
Cumhurbaşkanı Gani, "kritik bir barış aşamasına" ulaşıldığını ve görüşmelerin şiddeti azaltmaya ve kalıcı ateşkesi sağlamaya yardımcı olacağını söyledi.
Taliban, tutuklu takası tamamlandıktan sonra "bir hafta içinde" müzakerelere başlamaya istekli olduklarını bildirdi ve müzakereleri geciktirmek konusunda da Kabil'i suçladı.
Reuters'ın aktardığına göre, Barış İşleri Bakanlığı sözcüsü Najia Anwari, Doha'ya Afganlar arası görüşmelere hazırlanmak için küçük bir teknik ekip gönderildiğini söylerken, Afgan müzakere ekibinin de çok yakında Doha'ya gideceğini sözlerine ekledi.
*Kaynak: Singapur merkezli The Strait Times Haber ajansı