Kahire’de gerçekleşen acil Arap Zirvesi’nde liderler, Gazze halkının zorla göç ettirilmesine karşı olduklarını vurgularken, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi, Gazze’nin yeniden inşası için hazırlanan planın kabul edilmesi çağrısında bulundu.
Mısır’ın Yeniden İmar Çağrısı
Cumhurbaşkanı Sisi, zirvenin açılış konuşmasında, bölgenin ciddi güvenlik ve istikrar sorunlarıyla karşı karşıya olduğunu belirterek, "Planımız, Filistin halkının kendi topraklarında kalma ve vatanlarını yeniden inşa etme hakkını korumayı amaçlıyor" dedi. Sisi, Gazze’deki savaşın yaşam koşullarını yok ettiğini ve halkı yok oluş ile göç arasında bıraktığını ifade etti.
Sisi ayrıca, Filistin güvenlik güçlerinin eğitildiğini ve Gazze’de güvenliği sağlayacaklarını belirtti. Yeniden imar planının finansmanı için bir fon oluşturulacağını duyurarak, bu planın uluslararası destekle uygulanması gerektiğini söyledi.
Uluslararası Katılım ve BM’nin Uyarıları
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, zirvede yaptığı konuşmada, Gazze’nin yeniden inşasının yalnızca fiziksel değil, aynı zamanda insani ve siyasi bir boyut taşıması gerektiğini söyledi. Guterres, "Adalet, hesap verebilirlik olmadan sağlanamaz ve sürdürülebilir bir yeniden imar, net bir siyasi vizyon olmadan mümkün değildir" dedi. Ayrıca, Batı Şeria’daki durumun da endişe verici olduğunu ve son yılların en büyük göç dalgasının yaşandığını ifade etti.
Liderlerden Ortak Mesaj: Göçe Hayır
Ürdün Kralı II. Abdullah, Gazze halkının göç ettirilmesine tamamen karşı olduklarını ve yeniden imar sürecinin belirli bir takvimle ilerlemesi gerektiğini söyledi. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ise, "Mısır ve Arap ülkelerinin yeniden imar planı, Filistin halkının kendi topraklarında kalmasını garanti ediyor" dedi. Abbas, Filistin Yönetimi’nin Gazze’de güvenliği sağlamaya hazır olduğunu belirtti.
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Aoun ise, "Son karış toprağımız özgürleşmeden barış olmayacak, Filistin devleti kurulmadan huzur sağlanamayacak" ifadelerini kullandı.
Hamas’tan Tepki ve Talepler
Hamas, zirveye yönelik yaptığı açıklamada, Arap ülkelerinden İsrail’in Gazze’deki insani krizi sona erdirmesi için daha fazla baskı yapmasını istedi. Hareket, İsrail’in sivillere yönelik saldırılarını durdurması ve Gazze’ye gerekli yardımların girişine izin verilmesi gerektiğini vurguladı. Hamas yetkilisi Sami Ebu Zuhri ise, İsrail ve ABD’nin silahsızlanma çağrılarını reddederek, "Direnişin silahı kırmızı çizgidir ve pazarlık konusu yapılamaz" dedi.
Mısır’ın Yeniden İmar Planının Detayları
Reuters’ın ulaştığı bilgilere göre, Mısır’ın Gazze için hazırladığı yeniden imar planının maliyeti 53 milyar dolar olarak hesaplandı. 112 sayfalık planda, Gazze’nin yeniden geliştirilmesi için haritalar, yapay zeka tarafından oluşturulmuş konut projeleri, parklar ve topluluk merkezlerinin görselleri yer alıyor. Plan, Gazze’de bir ticaret limanı, teknoloji merkezi ve sahil otellerinin inşasını da içeriyor.
Mısır’ın yayınladığı plana göre, yeniden imar süreci için şu adımlar öne çıkıyor:
- Gazze’nin yönetimi için bağımsız bir geçiş dönemi komitesi oluşturulması.
- Uluslararası barış gücü birliklerinin Filistin topraklarına konuşlandırılması.
- Gazze’de enkazların kaldırılmasının ardından tampon bölge oluşturulması ve geçici konut alanlarının inşası.
- Yeniden imar sürecinin üç yıl sürmesi ve bu süreçte "iki devletli çözüm" hedefinin korunması.
Arap Zirvesi, Gazze halkının haklarını savunma ve uluslararası toplumun dikkatini bölgeye çekme konusunda önemli bir platform olarak öne çıktı. Ancak, planların uygulanabilirliği ve uluslararası desteğin sağlanması, sürecin başarısı için kritik önemde olacak.
