Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Kabine toplantısı sonrası verdiği mesajlar sonrası döviz kurunda sert düşüş yaşandı. Dün gün içinde yüzde 10'u aşkın değer kazanan dolar ve euro kuru Erdoğan'ın açıklamaları sonrası gün bazında yüzde 30'u aşan değer kaybına yönelmişti. Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan ve İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener tarafından değerlendirilen yeni gelişmeler, Hürriyet tarafından derlendi.
Dolar’daki sert düşüş dünya basınında geniş yer buldu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dünkü kabine toplantısı sonrası açıkladığı ekonomiye önlem, TL’ye destek paketi piyasaları olumlu etkiledi. Erdoğan’ın yaptığı açıklamalarda, TL mevduatları için yeni yapılacak düzenleme, ihracatçılara destek paketi ve BES’te devlet katkısının yüzde 30’a çıkarılacağına dair mesajlar öne çıktı.
DOLAR VE EURO'DA SON DURUM
Dün Cumhurbaşkanı Erdoğan'nın açıklamaları sonrasında dolar 18 liradan 12,61 TL seviyesine kadar gerilemişti. Haftanın ikinci işlem gününe de düşüşle başlayan dolar seyrini hafif yukarı çevirmeye başladı. Dolar kuru bugün içerisinde 11,1020 TL seviyesine kadar gerilerken; saat 11:08 itibarıyla yüzde 3.84 oranında yükselişle 13,9688 TL seviyelerindeki hareketine devam ediyor. Böylece dolar düne göre yüzde 22 oranında düşük seyrediyor.
Dün sert gerileyen Euro kuru bugün hafif primli seyrediyor. Türkiye piyasalarının açılış saatinde 13,96 TL seviyesinde bulunan euro 11:08 itibarıyla yüzde 3.11 oranında yükselişle 15.79 lira seviyesinde işlem görüyor.
Sterlin ise, dün gördüğü 24,3319 TL seviyesinden 14,6639 TL seviyesine kadar geriledi. şu sıralarda yüzde 5.20 oranında yükselişle 18,6757 TL seviyesinde işlem görüyor.
AÇIKLAMALAR SONRASI DÜN PİYASALARDA NELER YAŞANDI?
Dün bir ara 18.40 TL’ye kadar yükselen dolar kuru, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları sonrası yüzde 30 civarında değer kaybı yaşayarak 13 TL’nin altını gördü. Euro kuru da gün içerisinde 20.79 TL seviyesine kadar tırmanışının ardından; dolarda yaşanan düşüşe eşlik ederek, yüzde 30 civarında değer kaybı yaşadı ve 14 TL sınırına kadar geriledi. Gram Altın ise dolar kurunda yaşanan sert düşüşün etkisiyle, tüm zamanların gördüğü en yüksek seviye olan 1062 TL seviyesinden saat 22.47 itibarıyla 726 TL seviyesine kadar geriledi. Döviz ve altındaki satışlarla yaşanan sert düşüşlerin ardından bir miktar tepki alımıyla hafif yükseliş görüldü. Dün gece saat 23.20 itibariyle dolar 13.41 TL’den, Euro 15.08 TL’den, gram altın ise 772 TL’den işlem gördü.
DÖVİZ KURUNUN BASKILANMASINA YARDIMCI OLACAKTIR
Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, pakette en çok öne çıkan başlığın TL mevduat getirisinden daha yüksek döviz kuru artışı olmasına karşılık, bir nevi tasarruf sahibini döviz artışı riskinden koruyan yatırım teşviki olduğunu belirtirken; değerlendirmelerine şöyle devam etti: “Buna göre; vadeli TL mevduat hesabında faiz garanti, kur artışı TL faizinin üzerinde gerçekleşirse de getirinin üzerine aradaki fark ödeniyor. Burada, para yatırdığınız gün ve vade sonundaki kur ile faiz oranı arasındaki fark kontrol edilecektir. Eğer, döviz kuru TL mevduat faizinden daha fazla yükselirse normal mevduat getirisinden daha yüksek getiri elde edilecek. Aradaki fark da TL cinsinden mudilere ödenecek. Yatırımcı döviz riskine karşılık, TL getirisini garanti altına alan ve piyasa faiz oranlarının üzerinde kazanç elde edilecek bir şekilde kalkan içine alınacak. Muhtemelen kur farkı ödemeleri için belirli vadeler esas alınacaktır. Vade bozumlarında nasıl ki kısmi çekimlere denk gelen faiz ödemesi kesiliyorsa, benzer bir durum kur getirisi için de söz konusu olacaktır. Yani; 6 aylık vadede 6 aylık dönemsel faiz + (ilgili dönemdeki döviz kuru getirisi – dönemsel TL mevduat getirisi) veya 1 yıllık vadede 12 aylık faiz + (ilgili dönemdeki döviz kuru getirisi – 12 aylık TL mevduat faizi) gibi… Burada döviz kuru belli seviyelerin altına geriler ve döviz kuru getirisi mevduat getirisinin altında kalırsa anaparadan eksilme olmayacak, çünkü anapara + TL mevduat faizi garanti altında. Döviz kuru daha fazla artarsa da ilave getiri olacak.”
STOPAJ KALKTI, KUR FARKI ALINACAK
CNN Türk ekranlarında konuşan Prof. Dr. Sefer Şener "Öncelikle hayırlı olsun. Önemli mesajların verilmesi lazım diyorduk. Piyasalara güven vermek dillendirmek gerekir diyorduk. Dün en üst seviyeden pozitif algının topluma verildiğini görüyoruz. Yapılan düzenleme ile şunu görmek lazım. Stopaj avantajı var. Siz paranızı TL'de değerlendirdiğinizde vergi ödüyordunuz. Bu kalkmış durumda. Sadece dövizinizi değil TL'nizi bankada değerlendirmeye kalksanız bugünkü kur ile gelecek kur kadar fark alacaksınız." dedi.
Prof. Dr. Sefer Şener açıklamalarına şu ifadeleri ekledi: “Stopaj kalkmış oldu. Vadeye yatırmakla dövizde tutsaydınız aradaki farkı ödüyor. Vadeli olarak vereceği paranın üzerine para sağlamış oluyor. Dövize bir alternatif oluşturmuş oluyor. Enflasyondan korunmak için dövizde tutuyoruz anlayışını da bu şekilde bir mazeret kalmamış oldu. Döviz yönünde getiri istiyorsanız TL enstrümanlarıyla aynı getiriyi sağlayacaksınız.
Yaklaşık 235-250 milyar dolar aralığında değişen bir rakam söz konusu. Bunun 143 milyar doları vatandaşların hesabında. Geriye kalan kısım ise şirket hesaplarından oluşuyor. Döviz hesaplarının çok büyük kesimi özel kesimin vatandaşların elinde. Şirketlerin elindeki kısım daha az.
Net rakamları söylemek lazım ama yakın rakamlar bu 92-93 oluyor. Bu kadarlık kısım bize şunu da gösteriyor. Demek ki TL'nin getirisine dönük bir tereddüt oluşmuş. Bu tereddüt giderildiği için böyle bir enstrüman ortaya atıldı. Yeniliklere de diğer pakette yer alan yeniliklere de bakmak lazım.”
