Milyonlarca vatandaşa emeklilik yolu açan EYT düzenlemesinin yürürlüğe girmesiyle beraber hak sahipleri, emeklilik başvurusunda bulunabilecek.
Koşulları yerine getirenler, Süre sınırı olmaksızın, SGK ve e-Devlet'ten başvuru yapabilecek.
Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
EYT düzenlemesinin yürürlüğe girmesiyle beraber hak sahipleri, SGK ve e-devlet üzerinden emeklilik başvurusunda bulunabilecek.
İlk etapta yaklaşık 2 milyon 250 bin kişinin emekli olmasını sağlayacak düzenlemenin çıkmasının ardından başvuru yapılmasıyla birlikte maaş hakkı da kazanılmış olacak.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici maddeyle, ilgili kanunlara göre, teklifin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunanlardan yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacak.
Bu hüküm esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak ve geriye dönük hak talep edilemeyecek.
İlk kez yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içinde en son çalışılan özel sektör iş yerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren, sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanacak.
Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde, bu indirimden tekrar yararlanılamayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler, il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde, çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş sözleşmelerinin feshedilmesini zorunlu tutan düzenlemeler yürürlükten kaldırılacak.
EYT BAŞVURULARI NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
Milyonlarca kişinin merakla beklediği Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi Resmi Gazete'de yayımlarak yürürlüğe girdi. Emekli olmak isteyenler için başvuru süreci de başladı.
Buna göre, emekli olmak isteyenler e-devlet üzerinden ya da sosyal güvenlik merkezlerine başvuru yapabilecek. Sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 ve öncesi olanlar, EYT düzenlemesi ile emeklilik hakkı kazanabilecek.
Koşulları yerine getirenler, Süre sınırı olmaksızın, SGK ve e-Devlet'ten başvuru yapabilecek.
EYT düzenlemesinden yararlanmak isteyenler emeklilik için başvuru dilekçesi verecek.
EYT ŞARTLARI NELER?
EYT düzenlemesiyle 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresini tamamlayanlar emekli olabilecek.
Emekli olabilmek için işe başlama tarihine göre 5 bin ile 5 bin 975 gün arasında değişen prim günü şartını da tamamlamak gerekiyor.
EYT BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
e-Devlet sistemine giriş yaptıktan sonra ‘gelir, aylık ödenek talep belgesinin verilmesi belgesi’ne tıklayın.
Ardından sayfada çıkan yeni başvuru sekmesine tıklayın.
Tahsis talep türü olarak ise ‘yaşlılık aylığını" seçin.
SSK kapsamında aylık talep edeceklerin ‘4A’, Bağkur kapsamına girenlerin ise ‘4B’ seçeneğini işaretlemesi gerekiyor. Seçim yaptıktan sonra ‘başvur’ butonu tıklayın.
Maaş ödemesinin yapılacağı bankayı seçtikten sonra açıklama kısmına maaşınızı almak istediğiniz şubeyi yazın.
Diğer iletişim bilgilerini de doldurun.
‘Aylık alıyor mu?’ sorusunu da "evet" veya "hayır" olarak yanıtlayın.
Son aşamada ‘ileri’ butonu ardından ‘başvur’ butonuna basılarak bilgiler SGK’ya gönderilmiş olacak.
EYT EMEKLİSİNE BÜYÜME ZAMMI
2022 yılı büyüme rakamı, ocak ayından sonra emeklilik dilekçesi verenlerin maaşına zam olarak yansıyacak. Maaşlar, büyüme oranının yüzde 30'una denk gelen yüzde 1,68 oranında artacak. Uygulamadan EYT düzenlemesi ile emekli olacaklar da yararlanacak.
Bu yıl 2 milyon 250 bin çalışan EYT'li olabilecek ve emekli aylığı almaya hak kazanacak. Peki, 3600 prim günü olanlar EYT'li olabilecek mi, kısmi emeklilik EYT kapsamında mı?
EYT'nin Meclis Genel Kurulu'nda yasalaşmasıyla birlikte 3600 prim günü olanların kısmı emeklilik kapsamına girip girmediği sorgulanmaya başladı. Prim günü 3600 gün olanların EYT yasasından faydalanıp faydalanamayacağı merak ediliyor. Peki, 3600 prim günü olanlar EYT'li olabilecek mi, kısmi emeklilik EYT kapsamında mı?
EYT DÜZENLEMESİ YASALAŞTI
EYT düzenlemesi, Meclis Genel Kurulu'nda teklifi sunuldu ve tüm partilerin oylarıyla kabul edildi. Düzenlemenin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndan geçmesinin ardından EYT'nin yasalaşma süreci tamamlanmış oldu.
KISMİ EMEKLİLİK NEDİR?
1999 yılındaki düzenleme öncesi 3600 prim günü ve 15 yıl sigortalılık süresiyle kadınlar 50 yaş ve üstü, erkekler 55 yaş ve üzerinde kısmi emekli olabiliyordu.
3600 PRİM GÜNÜ OLANLAR EYT'DEN FAYDALANABİLECEK Mİ?
Yeni EYT düzenlemesinde 3600 prim günü ise kapsam dışı kaldı. Şu an yürürlükte olan mevzuaata göre kısmi emeklilik için kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartı var.
Şartlar eğer 1999 öncesine dönseydi o zaman 3600 prim gününü dolduran vatandaşlar da 50-55 yaş şartını sağladıklarında emekli olabilecekti.
Milyonlarca kişinin merakla beklediği EYT düzenlemesi tamamlandı. Kanun teklifi, Meclis Başkanlığı'na sunuldu. Emeklilikte yaşa takılanlarla birlikte prim borcu olduğu için emekli olmayan binlerce kişi de yapılandırma ile muradına erecek.
Emeklilikte yaşa takılanlarla birlikte prim borcu olduğu için emekli olmayan binlerce kişi de yapılandırma ile muradına erecek. Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edilen yasa teklifiyle kesinleşmiş SGK alacaklarına yapılandırma imkânı da getiriliyor.
Örneğin emeklilik şartlarını yerine getirdiği halde son birkaç yıldır primlerini yatıramayan Bağ-Kur'lu işveren borçlarını yapılandırarak emeklilik hakkı kazanabilecek.
SGK BORÇLARI DA KAPSAMDA
Sosyal Güvenlik Kurumu'nda sigorta primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, sosyal güvenlik destek primi, genel sağlık sigortası primleri, işsizlik sigortası primleri, Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamındaki sigortalılıklardan doğan primler, damga vergisi, eğitime katkı payı ve özel işlem vergisi alacakları da yapılandırılacak.
Başvuru tarihi itibarıyla ilgili mevzuatına göre ödenmesi imkânı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi alacakları yapılandırma kapsamında yer alıyor..
10 BİN LİRAYA KADAR SİLİNECEK
SGK alacaklarında da Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi gecikme cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek. Ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 500 lirasını aşmayan alacaklar ve tutara bakılmadan bu alacaklara bağlı gecikme cezalarından tutarı 10 bin lirayı aşmayanların tahsilinden vazgeçilecek.
SGK'nın iş kazası, meslek hastalıkları gibi sebeplerle işverene rücu edilen alacakları ve emekli aylıklarından yersiz ödenenlerden kaynaklı alacaklarına karşılık olarak sattıkları ürün bedellerinden kesinti yapılmak suretiyle SGK'ya ödenmesi gereken prim alacakları yapılandırılabilecek.
Düzenlemeden yararlanmak isteyenlerde dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gibi şartlar aranacak. Prim borçlarını yapılandıran işletmeler ihalelere katılabilecek, devlet yardımı ve teşviklerden yararlanabilecek.
NEREYE BAŞVURULACAK?
Yapılandırmadan yararlanmak isteyenler 30 Nisan 2023'e kadar başvurabilecek. Ödeme en fazla 48 ay taksitlendirilecek ve ilk taksit ödemesi 31 Mayıs 2023'te yapılacak.
İşverenler e-sigorta kanalıyla, şahsen veya posta yoluyla sosyal güvenlik merkezlerine, Bağ-Kur sigortalıları ve primlerini kendileri ödeyenler e-devlet üzerinden, şahsen veya posta yoluyla herhangi bir sosyal güvenlik merkezine başvurabilir.
Kamu idarelerinin borçları için başvurular e-sigorta kanalıyla elden veya posta yoluyla Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Primler Daire Başkanlığı'na gerçekleştirilecek.
Borcu peşin ödeyenlerden ise anapara ile hesaplanan enflasyon farkının sadece yüzde 10'u alınacak, enflasyon farkının yüzde 90'lık kısmı silinecek.
