Machar'ın lideri olduğu Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Muhalefetten (SPLM-IO) yapılan yazılı açıklamada, "Savunma Bakanı ve Milli Güvenlik Kurulu Başkanı'nın, 20'den fazla ağır silahlı araçla Birinci Başkan Yardımcısı'nın ikametgahına zorla girerek gerçekleştirdikleri anayasaya aykırı eylemleri en sert şekilde kınıyoruz." ifadesi kullanıldı.
Belirsiz suçlamalar içeren gözaltı kararının tebliğ edilip korumalarının silahlarının alındığı Machar'ın, başka bir yere götürülmeye çalışıldığı belirtildi.
Açıklamada, bu eylemin Anayasa ve Yeniden Canlandırılmış Barış Anlaşması'nın açık bir ihlali olduğu vurgulanarak "Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı'nın, usulüne uygun bir yargılama yapılmadan gözaltına alınması, hukukun üstünlüğünü zedeler ve ülkenin istikrarını tehdit eder." değerlendirmesi yapıldı.
Barış anlaşmasının bu şekilde "pervasızca" ihlal edilmesinden, Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit'in sorumlu tutulduğu açıklamada, bölgesel ve uluslararası toplum, gerginliğin daha fazla tırmanmasını önlemek için acilen müdahaleye çağrıldı.
BM'den acil diyalog çağrısı
Öte yandan Birleşmiş Milletler Güney Sudan Misyonu (UNMISS), ülkede gerginliği azaltmak ve sükuneti sağlamak için düşmanlıkların derhal durdurulması ve ülke liderleri arasında acil diyalog çağrısında bulundu.
BM Genel Sekreter Özel Temsilcisi ve UNMISS Başkanı Nicholas Haysom, "Bir iç savaşın tekrarlanmasını önlemek için taraflar, tüm düşmanlıkları durdurarak ve ateşkese sıkı sıkıya bağlı kalarak, diyalog yoluyla sorunları çözerek ve gerçek anlamda birleşik bir hükümet olarak yeniden bir araya gelerek Canlandırılmış Barış Anlaşması'na yeniden bağlı kalmalıdır." dedi.
Açıklamada, son 24 saatte, Güney Sudan Halk Savunma Kuvvetleri (SSPDF) ile Sudan Muhalefet Ordusu (SPLA-IO) arasında Juba'nın güneyindeki Rejaf yakınlarında ve başkentin batısındaki Wunaliet'te çatışmalar yaşandığı bildirildi.
Güney Sudan'da gerginlik
Dünyanın en genç ülkesi Güney Sudan, 2011 yılında yapılan referandumla Sudan'dan ayrılarak bağımsızlığını kazandı.
Ülke, Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit, 16 Aralık 2013'te yardımcısı Riek Machar'ı "darbe teşebbüsü" iddiasıyla görevden almasının ardından iç savaşa sürüklenmişti.
Yıllarca süren savaşın ardından 2018 ve 2022'de taraflar barış anlaşmasına imza atsa da kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanamadığı ülkede, farklı kabileler ve gruplar arasında şiddet olayları ara sıra yaşanıyor.
Son günlerde çoğunluğu Machar'ın da mensubu olduğu Nuer kabilesinden oluşan "Beyaz Ordu" adlı milis güç, ülkenin kuzeyindeki Yukarı Nil eyaletinin Nasir şehrini ele geçirmişti.
Bunun üzerine Machar'ın liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Muhalefetten (SPLM-IO) birkaç general ve bakan gözaltına alınmıştı.
Cumhurbaşkanı Mayardit, 7 Mart'ta halkı sükunete davet ederek "Ülkemizin tekrar savaşa dönmesine izin vermeyeceğiz. Bu krizi hükümet olarak ele alacağız." ifadelerini kullanmıştı.