Bu süreçte, önceki yıllarda rejim tarafından tutuklananların aileleri, kayıp yakınlarının akıbetini öğrenmek için umutla bekliyor. Bu gelişme, Suriye devriminin 14. yıl dönümünde adaletin sağlanması adına önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
El Cezire, Halep'te işkence altında öldürülen kimliği belirsiz kişilere ait 6500’den fazla cesedin fotoğrafına ulaştı. Bu özel araştırma, cesetlerin nasıl yok edildiğine dair detayları ortaya koyarken, birkaç ay süren zorlu bir belgeleme sürecini de gözler önüne seriyor.
Toplu Mezarların Korkunç Gerçekleri
El Cezire ekibi tarafından toplanan tanıklıklara göre, Halep’teki toplu mezarlarda yatan kurbanların kimliklerini ortaya koyan binlerce belge ve fotoğraf bulunuyor. Elde edilen fotoğraflar, rejimin tutukluları işkenceyle öldürdükten sonra cesetlerinden kurtulmak için kullandığı korkunç yöntemleri belgeliyor.
Görüntülerde, elleri arkadan kelepçelenmiş, gözleri bağlı ve kafalarından vurulmuş ya da boğularak öldürülmüş cesetler yer alıyor. Fotoğraflar ayrıca, elektrikle işkenceye maruz kalan ve vücutlarında ağır darp izleri bulunan kurbanları da ortaya koyuyor.
Acı Dolu Bir Arayış
Araştırma sırasında, tutuklu olan kardeşini arayan Sümud Cano adlı bir kadınla yapılan röportaj, kayıp yakınlarının yaşadığı acıyı gözler önüne serdi. Cano, her bir fotoğrafı incelerken kardeşine ait bir görüntüyle karşılaşmamak için dua ettiğini söyledi. Ancak sonunda, "2340" numaralı fotoğrafta kardeşinin işkenceyle öldürüldüğünü gördü. Cano, "Her fotoğraf bir umut taşıyordu, ama sonunda kardeşimin kafasından vurularak öldürüldüğünü gördüm." ifadelerini kullandı.
El Cezire’nin araştırması, Halep’teki güvenlik birimlerinin cesetleri belgeleyip fotoğrafladığını ortaya çıkardı. Güvenlik birimlerinin başındaki yetkililerden biri, yaklaşık 4000 cesedin sistematik bir şekilde fotoğraflandığını ve belgelerin saklandığını doğruladı. Ayrıca, adli tıp uzmanları, cesetlerin çoğunda ağır işkence izlerine rastlandığını belirtti.
Saha İnfazları
Araştırma, Aralık 2016 ile Ocak 2017 arasında, rejimin Halep’in doğu mahallelerini ele geçirdiği dönemde 100 kişinin saha infazıyla öldürüldüğünü ortaya çıkardı. Fotoğraflar, kurbanların kafalarına ateş edilerek, asılarak ya da elektrikle işkence edilerek öldürüldüğünü gösteriyor. Rejim, bu kişilerin kimliklerini gizlemek amacıyla cesetlere numaralar vererek "kimliği belirsiz" olarak kaydetti.
Adli tıp uzmanları, rejimin bu sistematik uygulamalarının suçlarını örtbas etmeyi amaçladığını ifade etti. Cesetler, askeri ve üniversite hastanelerine gönderildikten sonra toplu mezarlara gömüldü. Aileler ise yakınlarının akıbetini öğrenemedi.
Tanıkların İtirafları
El Cezire ekibi, Halep’teki askeri güvenlik birimlerinde görev yapmış eski bir askerle de görüştü. Abdullatif Muhammed, rejimin cesetlerden kurtulma yöntemlerini ilk elden gördüğünü anlattı. Muhammed, cesetlerin sokaklara atıldığını ya da toplu mezarlara gömüldüğünü belirtti. Ayrıca, elleri kelepçeli ve gözleri bağlı cesetlerin boyunlarında açıkça asılma izlerinin bulunduğunu söyledi.
Bu araştırma, Suriye’deki insanlık suçlarının boyutunu bir kez daha gözler önüne sererken, adaletin sağlanması için uluslararası toplumun bu suçları görmezden gelmemesi gerektiğini ortaya koyuyor.