İsrail İç İstihbarat Servisi Şin-Bet (Şabak) Başkanı Nadav Argaman, muhalefet lideri Yair Lapid tarafından kurulan ve ilk dönemde müttefiki Yamina Partisi lideri Naftali Bennett’in başkanlık edeceği yeni hükümet koalisyonunda İsrailli yetkililerin olası suikastına atıfta bulunarak, ülkede ‘kan dökmeye’ varabilecek ‘şiddet içeren ve kışkırtıcı söylemlerde tehlikeli bir gerilim’ olduğu konusunda uyarıda bulundu.
Argaman’ın bu açıklaması İsrail’in en uzun bir süre görev yapan Başbakanı Binyamin Netanyahu döneminin sona erdiği zamanda geldi. Netanyahu, İsrail Parlamentosu (Knesset’in) yen, koalisyon hükümeti onay vermesinin ardından 12 yıllık başbakanlık kariyerinin sona gelmesiyle karşı karşıya kaldı. Henüz yemin etmemiş olan yeni hükümette, ilk kez bir Arap partisinin yanı sıra sol, liberal, sağ, milliyetçi ve dini partilerin karışımından oluşması bekleniyor.
Netanyahu sosyal medya hesaplarından, yeni hükümet ortaklığının İsrail’in güveni için ‘tehlikeli bir solcu hükümeti’ temsil ettiği konusunda uyarıda bulunuyor. Argaman ise, mevcut söylemin, belirli bir grup veya kişiler arasında, kan dökülmesinin yanı sıra sosyal hayata zarar verebilecek şiddet ve yasa dışı faaliyetlere izin verdiği şeklinde yorumlanabileceğini söyledi. Son günlerde Şin-Bet ve diğer kolluk kuvvetlerin yanı sıra, tüm siyasi yelpazeden seçmen, kanaat önderleri, din adamları, öğretmen ve tüm vatandaşlara yüklenen ağır sorumluluklara dikkati çeken Argaman, ortamı sakinleştirmek ve tartışmayı engellemenin sorumluluğunun herkese ait olduğunu bildirdi.
Şin-Bet Başkanı’nın bu açıklamaları bir ilk olarak kabul ediliyor. Açıklama Bennett - Lapid hükümetini desteklemeye karar veren ve Netanyahu’ya karşı gelen sağcı Knesset üyelerinin güvenlik önlemlerinin alınmasından sonraki gün geldi. Netanyahu'yu destekleyen İsrail sağı, Naftali Bennett, Ayelet Şaked, Yamina partisinden Nir Orbach ve diğerlerinin evlerinin önünde gösteri çağrısında bulunmuştu.
İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz Twitter hesabından yaptığı açıklamada Argaman’ın açıklamasını destekleyerek, “Görünen o ki, geçmişteki olaylardan gerekli dersleri çıkaramadık. Kim temel demokratik yolları meşrulaştırmaya çalışırsa sorumluluğu da taşır” şeklinde konuştu. Solcu Meretz Partisi lideri Tamar Zandberg ise açıklamayı “Netanyahu ve destekçilerini için uyandırma çağrısı” olarak nitelendirdi. Argaman'ın uyarısı İsrail'deki bazı çevrelere, dönemim Başbakanı İzak Rabin'in 1995 yılında Filistinlilerle barış için toprak anlaşması yapmak istemesiyle radikal yanlısı bir Yahudi tarafından vurularak öldürülmesinden önceki dönemi hatırlattı.
Bazı sağcı gruplar, Lapid ile bir güç paylaşımı anlaşmasında Netanyahu'nun yerini alacak Bennett'e sosyal medyadan eleştiride bulundu. Çünkü Bennett seçim öncesinde Lapid veya herhangi bir Arap partisiyle koalisyona görmeyeceği sözünü verdi. Argaman açıklamasında, “Son dönemlerde kışkırtıcı ve giderek şiddetlenen radikal söylemde bir artış gözlemledik” dedi.
Ancak Netanyahu, Argaman'ın pozisyonunu reddeden açıklamasının ardından geri döndü ve rakiplerine tepki gösterdi. Netanyahu Likud Partisi’nin bir toplantısında, “ Ağızları susturamazlar ve eleştiriyi önlemezler. İfade özgürlüğü tahrik değildir” diyerek yeni hükümeti değişim değil sahtekarlık olarak nitelendirdi.
Netanyahu ayrıca, “Teröre destek veren bir hükümet Gazze'de savaşamaz. Lahey mahkemesinin kararlarıyla mücadele edip etmeyeceğine şüphe yok” dedi. Nitzan Horowitz ve İşçi Partisi lideri Merav Michaeli’yi siyasi ve güvenlik işlerinden sorumlu kabine dahil edeceğini söyleyen Netanyahu, Yair Lapid’in düşman hatlarının gerisinde ve İran’ın içinde operasyonlar gerçekleştiremeyeceğini kaydetti. Likud Partisi lideri Yamina partisi üyelerinden Idit Silman ve Nir Orbach’dan doğru olanı yaparak yeni hükümeti devirmelerini talep etti.
Likud Partisi, bu iki ismin üzerinde duruyor. Knesset güvenliği, durumu değerlendirip İsrail polisi ile koordineli bir şekilde çalıştıktan sonra, Bennett, Şaked ve diğerleriyle birlikte güvenlik görevlilerini Süleyman ve Orbach'a bağlamaya karar verdi. İsrail'deki üst düzey dini Siyonist hahamlar da "değişim hükümeti" kurulmasına karşı bir bildiri yayınlayarak, destekçilerini ‘böyle bir hükümetin kurulmasını önlemek için her şeyi yapmaya’ çağırdı. Chaim Druckman liderliğindeki hahamlar, “İsrail'de, İsrail Devleti'nin kuruluşundan bugüne kadar tüm hükümetler tarafından hakim olan, din ve devlet işlerinde en temel konuları hedef alan bir hükümetin kurulduğu gerçeğine teslim olamayız” açıklaması yaptı.
Likud Kaynakları, partinin çoğunluğunun muhalefet yolunda olduğunu ancak Lapid-Bennett hükümetinin uzun sürmeyeceğini söyledi.
Kaynaklar, bir yıl içerisinde yeni seçim olmasının beklendiğini, sağın geri dönebilmesi için de örgütlenmek ve iyi sonuçlar çıkarmak gerektiğine değindi.
İsrail'de yayın yapan Kanal 12 tarafından yürütülen bir kamuoyu yoklaması, ankete katılanların yüzde 46'sının beşinci bir seçime gitmek yerine Bennett ve Lapid liderliğindeki yeni bir koalisyonu tercih ettiğini ortaya koydu.
