İsrail, ABD, Mısır ve Katar arabuluculuğunda 3 Şubat'ta başlaması gereken Gazze Şeridi'nde ateşkes ve esir takası anlaşmasının ikinci aşaması için müzakereleri erteliyor.
Netanyahu'nun mart ayının başında bitecek olan ateşkes anlaşmasının ilk aşamasını ramazan ayının sonuna kadar uzatmak istediğini ifade eden uzmanlar, Netanyahu'nun, anlaşmanın ilk aşamasının sonunda Gazze'ye saldırıların başlamasını isteyen aşırı sağcılar ile Gazze'deki son esir dönene kadar anlaşmanın devam etmesini isteyen muhalifler arasında dengeyi sağlamak için ilk aşamanın uzatılmasını istediği yorumunda bulunuyor.
Netanyahu Philadelphi Koridoru'ndan çekilmek istemiyor
Haaretz gazetesinin askeri analisti Amos Harel, kaleme aldığı yazısında, anlaşmaya göre İsrail'in ilk aşamanın sonunda Philadelphi Koridoru'ndan çekilmesi gerektiğini hatırlatarak, Netanyahu'nun bunu istemediğini aktardı.
Netanyahu'nun Philadelphi Koridoru'ndan çekilmemek için çabalayacağına işaret eden Harel, "Netanyahu'nun yüzlerce Filistinliye karşı az sayıda İsrailli rehinenin serbest bırakılması gibi ilavelerle anlaşmanın ilk aşamasını uzatmaya çalışması bekleniyor. İsrail birçok rehinenin özellikle serbest bırakılmasını hızlandırmak istiyor. martta başlayacak olan ramazan ayında da ateşkesin ilk aşamasının uzatılması yönünde bir girişim olacak. Ancak anlaşmanın devam edip etmeyeceğine ilişkin nihai karar ABD yönetiminin tutumuna bağlı olacak." ifadesini kullandı.
Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Witkoff'un "Hamas'ın Gazze'nin yönetimine katılmayacağı" söylemlerine dikkati çeken Harel, "Witkoff, Netanyahu'nun Hamas'ı silahsızlandırma ve yok etme vaatlerinin aksine, Hamas'ın kabul edebileceği bir öneri sunabilir." değerlendirmesinde bulundu.
İsrailli üst düzey kaynak: "İlk aşamanın uzatılması için tüm çabayı gösteriyoruz"
Kanal 12 analisti Yaron Abraham'ın duruma ilişkin ilk değerlendirmesi de "Taraflar şu ana kadar anlaşmanın gelecek aşamasına ilişkin ciddi müzakerelerde bulunmadı." şeklinde oldu.
Abraham, Hamas ve İsrail'in talepleri arasında uçurumun bulunduğunu savunarak, "Netanyahu, kapalı kapılar ardında yaptığı görüşmelerinde anlaşmanın ilk aşamasının devam etmesini tercih ediyor." yorumunu yaptı.
İsrailli analist, Netanyahu'ya yakın üst düzey bir kaynağın, "İlk aşamanın uzatılması için tüm çabayı gösteriyoruz. Çünkü ikinci aşamanın gerektirdiği bedelle devam etme şansı zayıf." dediğini aktardı.
Abraham, "ABD'lilerin imkansızı başarması mümkün ancak Hamas'ın Gazze'de ne askeri ne de idari olarak kalacağı bir durumu da İsrail'in kabul etmeyeceğini anlıyorlar. Eğer bunu kabul edersek, hükümetin hiçbir gerekçesi kalmayacak." değerlendirmesinde bulundu.
İsrail'in saldırılara dönme seçeneği sorgulanıyor
İsrail devlet televizyonu KAN'ın haberinde ise ABD'nin "İsrail'in insani vakalar olarak tanımladığı daha fazla İsrailli esiri kapsayacak şekilde ilk aşamayı genişletmekle ilgilendiği" belirtildi.
Öte yandan, İsrail'in 15 aydan uzun süre devam ettirdiği ve istediklerini elde edemediği saldırılarını yeniden başlatması durumunda neyi başarabileceği konusunda soru işaretleri ortaya çıkıyor.
Kanal 12'nin haberine göre, eski Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı Giora Eiland, İsrail'in savaşa geri dönmesi seçeneğini sorguladı.
Eiland, "Elimizde daha önce olmayıp da şimdi olan gizli silah nedir? Eğer ekonomik tedbirler almazsak ve baskıyı sürdürürsek, bir sonraki turda şimdiye kadar başaramadıklarımızı da başaramayız." dedi.
İsrail'de aşırı sağcı kesimler Netanyahu hükümetine Gazze'ye saldırıları yeniden başlatması için baskı yapıyor.
Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, "Gazze Şeridi'nin tam ve hızlı bir şekilde işgal edilmesi, yardımların tamamen durdurulması, bölgenin susuz, elektriksiz ve yakıtsız kalması" için baskı yapıyor.
Smotrich, "tüm Filistinlilerin Gazze'de tek bir noktada toplanması ve buradan da diğer ülkelere göçe zorlanması" çağrısında bulunuyor.
Hamas ile İsrail arasındaki ateşkes ve esir takası anlaşması
Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes ve esir takası anlaşması 19 Ocak Pazar günü TSİ 12.15'te yürürlüğe girmişti.
Esir takasının ilk altı turunda, İsrail hapishanelerindeki 1135 Filistinli esir ile Gazze'deki sağ 19 İsrailli esir serbest bırakılmış, ayrıca Gazze'deki 5 Taylandlı da salıverilmişti. Bu hafta da 4 İsrailli esirin cenazesi teslim edilmişti.
Üç aşamadan oluşacak ateşkes anlaşmasına göre, 42 günlük birinci aşamada toplam 1900 civarında Filistinli ve 33 İsrailli esirin serbest bırakılması bekleniyor.
İsrail anlaşmayı ihlal ederek Filistinli esirleri serbest bırakmadı
Hamas'ın esir takasının yedinci turunda Gazze Şeridi'ndeki 6 İsrailli esiri salıvermesine rağmen İsrail, Filistinli esirlerin serbest bırakılmasını askıya aldığını açıklamıştı.
Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, "İsrailli esirleri küçük düşüren törenler ve propaganda amacıyla kullanıldıkları" gerekçesiyle Filistinli esirlerin serbest bırakılmasının askıya alındığı belirtilmişti
Açıklamada, Gazze Şeridi'ndeki diğer İsrailli esirlerin teslim edilmesi ve teslimlerin törensiz yapılması garanti altına alınana kadar "602 Filistinli esirin" serbest bırakılmayacağı duyurulmuştu.
Hamas'a bağlı Esirler Medya Ofisinden daha önce yapılan açıklamada, İsrail'in 151'i müebbet ve ağır hapis cezasına çarptırılmış 620 Filistinli esiri serbest bırakacağı bildirilmişti.