Azerbaycan ordusunun cephe hattında Ermenistan’a büyük darbeler vurması Türkiye karşıtlığıyla bilinen ABD basınının dengesini bozdu.

Paşinyan’ın ispatlayamadığı F-16 iddiası

ABD’nin önde gelen gazetelerinden New York Times bu karşıtlıkta başı çekerken Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, 4 Ekim’de bu gazeteye yaptığı açıklamada ABD’nin Dağlık Karabağ savaşında Türk F-16’ların kullanıldığı iddialarına açıklık getirmesi gerektiğini bildirmişti.

Paşinyan, bir Türk F-16’sının Ermenistan ordusuna ait bir Su-25 tipi uçağı düşürdüğünü de iddia etmişti.

New York Times muhabiri Andrew Higgins’e konuşan Paşinyan, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O’Brien ile yaptığı telefon görüşmesinde bu konuyu gündeme getirdiğini söylemişti.

Paşinyan’ın bu açıklamaları hem Türkiye hem de Azerbaycan tarafından yalanlanırken, Ermenistan ordusu da Türk F-16’larının bölgedeki hareketlerine dair herhangi bir kanıt sunamamış ve iddiasına ispatlayamamıştı.

Ermenistan Savunma Bakanlığı Türk F-16'nın, Ermeni SU-25 savaş uçağını düşürdüğünün kanıtı olarak herkesin erişebildiği bir radar uygulamasının videosunu 1 Ekim'de paylaştı. Ancak kanıt olarak sunulan görüntüler havacılık uzmanları tarafından ciddiye alınmadı.

Ermenistan’ın kanıt diye sunduğu bir görsel ise video oyunlardan alındığı iddiasıyla alay konusu olmuş ve ciddiye alınmamıştı.

Ermenistan’ın bulamadığı kanıtları New York Times bulmak için harekete geçti

Bu gelişmelerin ardından Ermenistan ordusunun bulamadığı kanıtları New York Times bulmak için harekete geçti.

New York Times gazetesinin ‘Görsel Araştırmalar’ ekibinden Christian Triebert, Azerbaycan’ın Gence kentindeki askeri havalimanında Türkiye’ye ait 2 adet F-16 ile bir adet İspanyol yapımı Casa tipi CN235 uçağının bulunduğunu iddia etti.

Christian Triebert, tarafından Türkiye'ye ait F-16'lara ait olduğu iddia edilen görüntüler.

Triebert, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda planet.com adlı şirketin 3 Ekim 2020 tarihli uydu verilerinden elde edilen görüntülerin uzmanlar tarafından analiz edildiğini ve yapılan çalışmalar sonucunda uçakların Azerbaycan Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan MiG-21, MiG-29, Su-25, L-39 ile karşılaştırdıklarını ve en çok F-16’ya benzediklerini dile getirdi.

Triebert, görüntülerde iki F-16 ile bir de Casa tipi CN235 model nakliye uçağı olduğunu iddia etti.

Triebert, Azerbaycan’ın elinde F-16 ve Casa tip CN235 tipi uçak bulunmadığını ve uçakların Türkiye’ye ait olduğunu öne sürdü.

New York Times muhabirinin F-16 iddiası

New York Times muhabiri Christian Triebert, görüntüleri paylaşmasının ardından Türkiye ile Azerbaycan’ın Temmuz ayı içinde Turaz Kartalı 2020 tatbikatını gerçekleştirdiğini belirterek, Türkiye’nin söz konusu uçaklarını tatbikatın ardından ülkeye getirmeyerek Azerbaycan’da bıraktığını iddia etti.

Triebert bununla birlikte Türk F-16’larının Ermenistan Su-25B’ini düşürdüğü anlamına gelmediğini ancak bu uçakların Azerbaycan’da bulunduğunu ispatladığını savundu.

New York Times muhabiri konuyla ilgili olarak, Ermeni asıllı Dr. Artyom Tanoyan adlı bir Ortadoğu uzmanının da bu görüşünü destekleyen açıklamasını kanıt olarak sundu.

New York Times’ın iddiaları çürütüldü

İddiaların sosyal medyada gündeme gelmesinin ardından farklı isimler de konuya dahil olarak, iddiaların gerçekliğinin tartışılır olduğunu dile getirdi.

İlk olarak Azerbaycan’ın bölgedeki radar görüntülerini paylaştığı ve bölgede herhangi bir F-16 hareketliliğinin görülmediği kanıtlandığı belirtildi. Nitekim bu açıklamanın ardından Ermenistan, herhangi bir güvenilir radar verisi paylaşamayarak iddiasını ispat edemedi.

Yorumlarda ayrıca New York Times’ın iddiasında paylaştığı görseldeki uçakların boyunun bir F-16’inkinden küçük olduğu dile getirilirken, söz konusu görseldeki uçakların bir F-16’ya ait olmadığı belirtildi. Görselde yer alan söz konusu uçakların 11 metre olduğu ancak F16'ların boyunun ise 16 metre civarında olduğu belirtilerek iddiaların gerçekleri yansıtmadığı bildirildi. Görselde yer alan uçakların Azerbaycan ordusu tarafından 2017 yılında satın alınan İtalyan üretimi M346'lara ait olduğu kaydedildi.

Bu görselde Gence Havaalanın'da olduğu iddia edilen uçakların F-16'lardan kısa olduğunu gösteren ölçümler.

Bununla birlikte bir F-16 herhangi bir şekilde kullanıldığında destekleyici bakım ekibinin de orada olması gerektiği ancak söz konusu görselde bulunmadığı belirtildi. Paylaşımda bakım ekibi, cephanelik ve destek ekipmanı olmadan herhangi bir görevde F-16’nın işe yaramayacağı belirtildi.

İdeal şartlarda F-16'ların kullanıldığı durumlarda yer bakım, cephane ve destek hizmetleri gösteren birimler.

Son olarak Ermenistan ordusunun Gence’deki askeri havaalanına 4 Ekim’de gerçekleştirdiği saldırıda havaalanın tamamen yok edildiği öne sürüldü. New York Times gazetesi Ermenistan’ın bu iddiasına yer vermezken, 3 Ekim’de Gence havaalanında görüldüğü iddia edilen iki Türk F-16’sının ve Casa tipi CN235’in ya burada imha edilmiş olması ya da uçakların buradan ayrılarak Türkiye’ye gelmiş olması gerekiyor. Ancak, Türkiye’ye ait uçakların o tarihlerde Azerbaycan’dan ayrılarak Türkiye’ye geldiğine dair bir radar görüntüsü de bulunmuyor.

Üstelik böyle bir hareketlilik söz konusu değilse, iki F-16'sı ve Casa tipi CN235 tipi bir uçağı imha edilme ihtimali bulunan Türkiye'nin neden bu konuda herhangi bir açıklama yapmadığı da soru işareti.

Sonuç olarak, New York Times’ın bu iddiasının gerçekleri yansıtmadığı ancak Türkiye karşıtlığı nedeniyle ABD basınının harekete geçtiği gözleniyor.

Ermenistan, yanlış bilgiler yayarak istihbarat savaşı veriyor

Ermenistan, çatışmaların başladığı 27 Eylül tarihinden bu yana asılsız iddialar ve görüntülerle medyayı kendi propagandasına alet etmek istiyor. Paşinyan, Azerbaycan’la birlikte Türkiye’yi de kendi kara propagandasına alet ederken delilsiz iddialarıyla gündeme gelmeye çalışıyor.

Özellikle Batı ve Rus basını Ermenistan propagandasına çanak tutarken, Azerbaycan’ın açıklamalarını görmezden geliyor. Buna karşın sahadaki durumun Azerbaycan lehine gelişmesi nedeniyle medyadaki Ermenistan propagandasının etkili olmadığı gözleniyor.