Rus uzmanlar Ermenistan’ın yenilgisini Azerbaycan’ın İHA/SİHA’larla havada kurduğu üstünlüğe ve Rus hava savunma sistemlerinin zafiyetlerinin ortaya çıkmasına bağladı.
Rus uzman Sergey Marzhetsky’nin Reporter isimli internet sitesinde yer alan yazısında, Ermenistan’ın Azerbaycan ve Türkiye'nin askeri gücüne karşı koyamadığı ve bir aydan biraz fazla bir süre direndiği Dağlık Karabağ'da aşağılayıcı şartlarla teslim olmaya zorlandığını belirtti.
Orta Asya’nın kapıları Türkiye’ye açıldı
Marzhetsky, “Bu anlaşmanın Erivan, bütün olarak Transkafkasya ve Rusya için; Türkiye’ye Orta Asya bölgesine geniş kapılar açılması, barış güçlerinin Karabağ’a taşınması ve [Türkiye’ye ait] bir askeri üssün ortaya çıkması gibi zor sonuçları olması” anlamına geldiğini ifade etti.
“Önceki nesillerin kazandığı şeref üzerinde anlamsızca dinlenen Ermenistan’ın beklenmedik bir şekilde büyük bir yenilgiye uğraması bir ders görevi görmeli” diye yazan Marzhetsky, şu ifadeleri kullandı:
“Bununla beraber bu şaşkınlığa rağmen, Erivan ve Bakü'nün askeri potansiyellerinin kıyaslanamaz olması nedeniyle bu yenilgi büyük ölçüde bekleniyordu. Azerbaycan daha güçlü bir ekonomiye sahip, çok daha fazla seferberlik imkanı ve mali kaynakları var. Bakü, orduyu yeniden eğitmek ve en modern silahlarla donatmak için uzun yıllardır petro-dolarlarla yatırım yapıyor. Türkiye açıkça Cumhurbaşkanı Aliyev'in yanında yer alırken, Rusya müdahale etmemeyi seçti ve Ermenistan'ı tek başına bıraktı. Buna rağmen Rus askerleri savaşın sonunda Azerbaycan ordusu tarafından öldürüldü.”
Azerbaycan’ın zaferini getiren ana faktör: Hava hakimiyeti
Bakü’ye zaferi getiren ana faktörlerden birinin hava hakimiyeti olduğuna dikkatleri çeken Marzhetsky, “Savaşan taraflar kendi hava kuvvetlerine sahip olmasına rağmen, konvansiyonel havacılık neredeyse hiç kullanılmadı. Bunun nedeni, hem Azerbaycan hem de Ermenistan'ın, S-300 hava savunma sisteminin farklı modifikasyonları olan Rus kökenli hava savunma sistemleriyle silahlandırılmış olmasıydı. Dağlık Karabağ'da düşman bombardıman uçakları ortaya çıkarsa, hızla vurulacaklardı. Ancak Azerbaycan, ‘favori [silahların]’ karşısında güçsüz kaldığı Türk ve İsrail üretimi insansız uçaklar sayesinde havada tam bir avantaja sahipti. Peki bunun sebebi neydi?” diye yazdı.
Karabağ’ın gerçek "savaş kahramanları"nın şok İHA'lar ve serseri cephaneler olduğunu vurgulayan Marzhetsky, “İnternette, Ermeni S-300PS hava savunma füze sisteminin İsrail IAI Harop dronu tarafından imha edildiği bir video var. Bir hedef tespit edildiğinde, hava savunma sistemleriyle savaşmak için tasarlanmış bir güdümlü kamikaze insansız hava aracına dönüşüyor.” ifadelerini kullandı.
Türkiye S-400’leri alarak Rus HSS’lerin özelliklerini öğrendi
Cumhurbaşkanı Aliyev'in 230'dan fazla tank ve 6 adet S-300 hava savunma sistemini ile yüzlerce zırhlı aracı İHA/SİHA’larla imha ettiklerine dair açıklamasına dikkatleri çeken Marzhetsky, şunları yazdı:
“Durumun gerçekten böyle olması oldukça olasıdır. Ermenistan, 1982 model S-300PS hava savunma sistemine sahiptir. Geleneksel savaş uçaklarına karşı yapılmıştır. Ancak ancak modern yüksek manevra kabiliyetine sahip SİHA'lara karşı etkisizler.
Buna ek olarak, hava savunma sistemlerinin Pantsir-S1 gibi kısa menzilli hava savunma sistemlerinin korunmasına ihtiyacı var. Pantsir-S1’in Suriye ve Libya'da Türklerin aktif olarak kullandığı kör bir noktanın varlığıyla ilgili sorunları var. Ancak yokluklarında modası geçmiş S-300 çok daha savunmasızdı.
Aynı zamanda hem Bakü hem de Ankara, Rus silahlarının zayıf yönlerini ayrıntılı olarak inceleme fırsatı buldu. Azerbaycan, Kremlin'den iki S-300PMU-2, Türkiye ise en modern S-400’leri satın aldı. Dağlık Karabağ'a yönelik harekatın planlanmasında şüphesiz hava savunma sistemlerine ait özelliklerin bilgileri kullanıldı.”
Ukrayna Türk SİHA’larını almak istiyor
Ukrayna’nın Türk SİHA’larına artan ilgisine değinen yazar, “Bu tür silahların savaş alanında ortaya çıkması Rusya için büyük bir zorluk anlamına geliyor. Mevcut hava savunma sistemleri başlangıçta diğer hedeflere karşı oluşturuldu. Özellikle Ukrayna’nın insansız hava araçlarına olan ilgisini hesaba katarsak, [hava savunma sistemlerinin] mozernizasyona ihtiyaçları var.
Bu tür silahların savaş alanında ortaya çıkması Rusya için büyük bir zorluktur. Mevcut hava savunma sistemleri başlangıçta diğer hedeflere karşı oluşturuldu, bu nedenle özellikle Ukrayna'nın insansız hava araçlarına olan ilgisini hesaba katarsak, modernizasyona ihtiyaçları var. Tüm İHA sürüsünün saldırılarını püskürtebilen, uzman ‘drone katilleri’ haline gelecek mobil hava savunma sistemlerinin ortaya çıkması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Çeviri: Engin Dinç