Afganistan’da 27 Nisan 1978’de muhalif solcular tarafından demokratik cumhuriyet ilan edilmişti bve yönetim ile ordu Sovyetlerle yakın temas içinde bulunuyordu.
Afganistan’da Sovyet yanlısı siyasilerin iktidara gelmesi ve halk karşıtı gelişmelerin yaşanması sorunlara neden olmuş, halkın kendini ifade etmeye çalışması iktidarı elinde bulunduran güçleri rahatsız etmişti.
Muhtemel bir halk hareketinin önüne geçmek için yönetim Rusya’dan yardım istemişti. Durumdan rahatsız olan Sovyetler ise 27 Aralık 1979’da Afganistan’ı işgal etmişler ve yaklaşık 10 yıl süren bu işgalde insanlık dışı katliamlara imza atmışlardı. 1,5 milyon Afganlının hayatını kaybettiği tahmin edilen işgal sebebiyle 5 milyon Afganlı da mülteci kamplarına sığınmış ve Afganistan üzerinde yürütülen politikalar sebebiyle ülke bir iç savaşın içine çekilmişti.
Sovyetlerin Afganistan’ı işgal girişiminde bulunmalarının hedeflerinden biri, Rusların asırlardır istediği “sıcak sulara inmek” politikasıydı. O dönemdeki Sovyet liderler “yenilmez” diye nitelenen “Kızıl Ordu”nun kısa sürede işleri yoluna koyacağına inanıyordu.
'YENİLEMEZ KIZIL ORDU' BATAĞA SAPLANDI
Yerli komünistlere karşı ayağa kalkan Afganlar yabancı asker postallarını topraklarında görmekten hiç hazzetmezdiler. Güneyden kuzeye ve kuzeyden güneye istila yolu üzerinde bulunan Afganlar alışkın oldukları bu durum karşısında istilacı ve işgalciler ne kadar güçlü olursa olsunlar kavgalarını zamana yayıp, düşmanlarını yıpratıp alt etmeyi bildiler.
Afganistan-Sovyet savaşı ile birlikte “Cihad” ve “Mücahid” kavramları uluslararası medyanın da büyük katkılarıyla dolaşıma girdi. Kavramlar Afgan halkının kendi kavramları olarak görülse de “komünist” işgale karşı İslam dünyasında farkındalık oluşturabilmek için dolaşıma sokuldu.
Sovyet işgalinin sona ermesinden sonra ise yine aynı uluslararası medya tarafından bu kavramlar şeytanlaştırıldı.
Sovyet işgalinin ne kadar süreceği ve sonuçlarının ne olacağı fazla kestirilemediğinden dolayı Müslüman ülkelerden gençlerin Afganistan’a savaşa gitmesi özellikle Körfez ve Arap ülkelerinde teşvik edildi. Yüzlerce hatta binlerce genç Afgan Cihadına katıldılar.
Bu gençlerin bir kısmı Afganistan'da "şehit" oldu. Bir kısmı savaşın bitmesinin ardından ülkelerine döndü. Afganistan'da kalan büyük bir kısmı ise Taliban'ın ABD ve kuzey güçleri tarafından tasfiyesi esnasında, önde gelen Mücahit liderlerinden birinin ifadesiyle, kapana kıstırılıp imha edildiler.
Afgan-Sovyet savaşı 9 yıl bir buçuk ay devam etti. Ruslar ilk birkaç yılda Afganistan'da batağa saplandıklarını anlamışlardı. Sovyetler, 1982 yılında Birleşmiş Milletler aracılığıyla Mücahidlerle dolaylı görüşmelere girdiler.
"Yenilemez Kızıl Ordu" Hindikuş Dağlarında yıkıcı bir yenilgi almıştı. Uluslararası güçlerin de arabuluculuğu ile Sovyetler Afganistan'dan çekilmeye başladılar ve son Rus askeri 15 Şubat 1989 da Afganistan'dan çıktı.
