Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Eski Kurmay Başkanı ve BAU Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi Başkanı Doç. Dr. Cihat Yaycı, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne ilişkin tartışmalara yönelik yeniakit.com.tr’ye açıklamalarda bulundu.
Türkiye’nin jeopolitik geleceği bakımından Montrö Sözleşmesi’nin önemine dikkat çeken Doç. Dr. Cihat Yaycı, “1936 yılında imzalanan Boğazlar Sözleşmesi’ni deniz hukuku bağlamında çok iyi değerlendirilmesi gerekir. Türkiye 38 yıldır güncellenmeyen Boğaz geçiş ücreti nedeniyle milyar doları kaybediyor. Türkiye Montrö’yü uygulamalı ve altın/frank üzerinden geçiş ücretlerini dolar/altın kurları üzerinden belirlemelidir. Türkiye’nin böyle bir adım atmasıyla birlikte yıllık 2.4 milyar dolar Türkiye gelir elde edecektir.” dedi.
“Türkiye güçlü bir devlettir, bu adımı rahatlıkla atabilir”
Altın/frank kuru sabitlemesi nedeniyle 38 yılda Türkiye’nin yıldaki kaybının milyarlarca dolar olduğuna vurgu yapan Doç. Dr. Cihat Yaycı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“1936 yılındaki deniz hukuku günümüzle aynı değil ve Türkiye de 1936’nın Türkiyesi değil. Türkiye çok güçlü bir devlettir ve **Altın Frank uygulamasına dair** bu adımı çok rahatlıkla atabilir.”
“Türkiye iç su rejimini uygular ve kazanan yine Türkiye olur”
Türkiye’nin bu konuda atacağı adımlara ilişkin sözleşmenin taraflarından gelecek olan tepkilere yönelik de değerlendirmelerde bulunan Yaycı, şunları söyledi:
“Sözleşmenin taraflarından herhangi birisi çıkıp ‘sözleşmeyi tadil ya da iptal edelim’ diyerek Türkiye’yi tehdit etmeye kalkışırlarsa kaybedenler yine Türkiye değil o ülkeler olacaktır. İstanbul Boğazı, Çanakkale Boğazı ‘Ulusal Boğaz’ statüsünde, Marmara Denizi ise tamamen iç su rejimine tabi Türk gölüdür. Tehditle karşılaşılması ya da sözleşmenin iptal edilmesi durumunda Türkiye uluslararası hukuka göre iç su rejimini uygular ve kazanan yine Türkiye olur.”
“Türkiye eski Türkiye değil, bizi hiç kimse tehdit edemez”
“Montrö Sözleşmesi korunmalı mıdır?” şeklindeki bir soruyu da yanıtlayan Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı ve BAU Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi Başkanı Doç. Dr. Cihat Yaycı, sözlerini şöyle tamamladı:
“Evet ‘Montrö Sözleşmesi’ korunmalıdır ama hiç kimse de Türkiye’yi tehdit edemez. Türkiye bugüne kadar sözleşmeyi uygulamayarak ‘dostluk’ gösterisinde bulunmuştur. Montrö bizim yumuşak karnımız değil. Montrö’yü feshetmeye kalkarlarsa, bizi kimse bununla tehdit etmesin. Montrö ortadan kalkarsa gelecek rejim bellidir. Türkiye eski Türkiye değil. Türkiye çok güçlü bir devlettir ve bizi hiç kimse tehdit edemez. Montrö ortadan kalkarsa Türkiye’nin toprağı ve iç sularında yabancılar gelip de artık buraları yönetemez. Montrö’nün devamı hayırlarınadır.”